De Havendam vormde in de middeleeuwen een belangrijk onderdeel van vesting Harderwijk. Hier was zowel de stadsmuur als de Dwangburcht van de Hertog van Gelre te vinden. In opdracht van Gemeente Harderwijk heeft RuimteVerhaal een ontwerp gemaakt om dit unieke stukje geschiedenis weer beleefbaar te maken. Dit wordt komende periode gerealiseerd en zal in 2022 worden opgeleverd.
Achtergrond
Harderwijk kreeg in 1231 stadsrechten. Een van de belangrijkste rechten was het mogen bouwen van stadsmuren. Dit zorgde voor veiligheid. De muren hielden vijanden buiten en boden bescherming tegen de Zuiderzee. Inmiddels zijn grote delen van de Harderwijkse stadsmuur verdwenen. In 2019 besloot de Gemeente Harderwijk om de contouren van de stadsmuur op een innovatieve manier zichtbaar te maken. RuimteVerhaal bedacht het concept ‘Glazen Stadsmuur’. Dit is vervolgens uitgewerkt in een beeldkwaliteitsplan en een ontwerp/uitwerking voor locatie Havendam.
Connecting the dots
Om de wandeling rondom de (gemarkeerde) stadsmuur verrassend te maken voor bezoekers is gekozen voor het principe ‘connecting the dots’. Dit houdt in dat we een aantal bijzondere objecten maken (the dots) en deze met elkaar verbinden door middel van een innovatieve markering in de vloer. De stadsmuur verandert daarmee steeds van vorm. De ene keer is de originele muur zichtbaar die hier en daar is ‘gerestaureerd’ met glazen bakstenen, op andere locaties zijn de contouren van de stadsmuur in de bestrating te vinden en weer op andere plekken zijn glazen 3D elementen te bewonderen. Bezoekers worden zo tijdens hun wandeling ‘beloond’ met elke keer een uniek stukje Harderwijkse stadsmuur.
Markering stadsmuur
De Havendam was door Gemeente Harderwijk aangewezen als pilotlocatie voor het markeren van de stadsmuur. De contouren van de oude vesting zijn hier in zijn geheel niet meer beleefbaar. Ook stond het gebied op de nominatie om heringericht te worden. RuimteVerhaal heeft samen met Gemeente Harderwijk een bijna 200 meter lange markering ontworpen. Een dubbele, dynamische ledlijn suggereert de contouren van de stadsmuur. Tussen de ledlijnen komen getrommelde roodbruine klinkers, met een grijze voeg en in wildverband. De gekozen materialen zorgen zowel overdag als ‘s avonds voor een memorabele beleving. Overdag kunnen bezoekers ‘op de stadsmuur’ lopen. Terwijl ’s avonds juist de contouren worden aangelicht. Voor bezoekers een goede reden om langer in de binnenstad van Harderwijk te verblijven en pas na het diner richting huis te gaan.
Glazen 3D element
Ter hoogte van de Boulevard en de Kiekmuur zal eveneens één van de dots worden gerealiseerd. Het betreft een zit- / speelelementen dat is opgebouwd uit een combinatie van glazen stenen en roodbruine ‘kloostermoppen’. Dit element vormt straks een belangrijk schakelpunt tussen de Boulevard en de Havendam.
Expositie in Stadsmuseum Harderwijk
Samen met Stadsmuseum Harderwijk en illustrator Kim den Dulk hebben wij een gratis expositie georganiseerd. Zodat bezoekers in woord, beeld en sfeer kennis kunnen maken met het roerige verleden van de Harderwijkse stadsmuur. De expositie is leuk voor jong en oud en zowel leerzaam voor Harderwijkers als voor de toeristen die (het verleden van) de stad beter willen leren kennen.