FOTO: Jeroen van Dam
Waarom is er in binnensteden zo weinig aandacht voor MENSEN? RuimteVerhaal, Platform31 en Roots Beleidsadvies houden een pleidooi voor een andere ontwerpaanpak in binnensteden. Onderstaande blog is onderdeel van ons pleidooi en werd 4 april 2019 gepubliceerd op de website van Platform31.
‘Van place to buy naar place to be’, ‘alles draait om beleving’, “een gastvrije binnenstad voor iedereen”. Veel binnensteden zoeken antwoorden op minder bezoekers en teruglopende bestedingen. Hard nodig, zeker door winkelformules die failliet gaan of dreigen te gaan. Zelfs in tijden van hoogconjunctuur blijken een groot aantal binnensteden het moeilijk te hebben. Als antwoord wordt vaak een pleidooi gehouden voor (meer) gastvrijheid en beleving. Maar wat is dat? En hoe werk je daaraan?
In veel binnensteden wordt met marketingbureaus gezocht naar de identiteit van de stad en ingezet op klantenbindingsystemen om bezoekers te prikkelen en te verleiden. Zeker nuttig maar onvoldoende om het functioneren van binnensteden te versterken. Dit functioneren is namelijk vooral afhankelijk van de aantrekkingskracht van een binnenstad op mensen. Vraag is dan ook waarom er in binnensteden zo weinig aandacht voor mensen is.
Op 14 maart deed de Deense architect Jan Gehl – auteur en grondlegger van Cities for people – Nederland aan. In de openbare bibliotheek van Amsterdam nam hij ons mee in het ontwerpen van de openbare ruimte vanuit het perspectief van de gebruiker. Een visie die inspireert en aansluit bij onze werkzaamheden in binnensteden. Het is immers cruciaal dat de inrichting en het aanbod van een stad tegemoet komt aan de wensen van gebruikers of – nog beter – die gebruikers ook positief verrast.
Met onze binnenstadsbril op zien we in Gehl’s verhaal drie leerpunten voor het aantrekkelijker maken van de binnenstad:
- De eerste les is focus op het menselijke perspectief en onderzoek hoe mensen de binnenstad beleven. Daarmee doelen we niet op big data over bezoekersaantallen, maar op inzicht in hoe mensen de binnenstad daadwerkelijk gebruiken en ervaren.
- De tweede les hangt samen met het ‘activeren’ van de zintuigen. Je moet de binnenstad niet alleen zien, maar ook voelen, horen, ruiken en proeven! Al met kleine interventies kun je veel bereiken. Denk dus goed na over wat bezoekers ervaren als zij een gebied, straat of winkel bezoeken. Hoe kan die ervaring positief worden geprikkeld?
- Tot slot is het verbinden van verschillende schaalniveaus essentieel. Voor het attractiever maken van de binnenstad is samenhang tussen de belevingsaspecten van straten, de uitingen van ondernemers en de uitstraling van de binnenstad als geheel nodig. Samenwerking is daarom een must om de identiteit, gastvrijheid en klantbeleving van binnensteden te versterken.